Bản ghi MX (Mail Exchanger record) là một loại bản ghi tài nguyên trong Hệ thống Tên miền (DNS) chỉ định máy chủ thư nào chịu trách nhiệm chấp nhận thư điện tử thay mặt cho một tên miền và ưu tiên của các máy chủ đó. Nói một cách đơn giản, bản ghi MX cho các máy chủ gửi thư biết nơi gửi email cho tên miền của bạn.
1. Bản ghi MX là gì?
Bản ghi MX là một phần không thể thiếu của hệ thống phân phối email. Khi bạn gửi một email, máy chủ gửi thư sẽ thực hiện tra cứu DNS để tìm bản ghi MX của tên miền người nhận. Bản ghi này sẽ cung cấp địa chỉ của máy chủ thư đích, nơi email của bạn sẽ được chuyển đến.
Mỗi bản ghi MX bao gồm hai phần chính:
- Giá trị ưu tiên (Preference Value): Đây là một số nguyên (thường từ 0 đến 65535) cho biết thứ tự ưu tiên của máy chủ thư. Giá trị càng nhỏ thì ưu tiên càng cao. Nếu có nhiều bản ghi MX cho một tên miền, máy chủ gửi thư sẽ cố gắng gửi email đến máy chủ có giá trị ưu tiên thấp nhất trước. Nếu máy chủ đó không khả dụng, nó sẽ thử máy chủ có giá trị ưu tiên cao hơn tiếp theo.
- Tên máy chủ (Host Name): Đây là tên miền đầy đủ (FQDN) của máy chủ thư chịu trách nhiệm nhận email. Ví dụ:
mail.yourdomain.com hoặc aspmx.l.google.com.
2. Tại sao bản ghi MX lại quan trọng?
Bản ghi MX đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo email của bạn được gửi và nhận một cách chính xác. Nếu không có bản ghi MX hoặc bản ghi MX được cấu hình sai, email gửi đến tên miền của bạn sẽ không thể đến được hộp thư đến của bạn, dẫn đến việc email bị trả lại (bounce) hoặc bị mất.
Chúng là nền tảng cho:
- Phân phối email: Đảm bảo email đến đúng máy chủ.
- Tính khả dụng của email: Với nhiều bản ghi MX có ưu tiên khác nhau, hệ thống có thể chuyển đổi sang máy chủ dự phòng nếu máy chủ chính gặp sự cố, đảm bảo email vẫn được nhận.
- Chống spam (một phần): Mặc dù không trực tiếp chống spam, nhưng việc cấu hình đúng bản ghi MX là bước đầu tiên để các hệ thống chống spam như SPF, DKIM, DMARC hoạt động hiệu quả.
3. Bản ghi MX hoạt động như thế nào?
Khi một email được gửi từ sender@example.com đến recipient@yourdomain.com, quá trình hoạt động của bản ghi MX diễn ra như sau:
- Tra cứu DNS: Máy chủ thư của
example.com (máy chủ gửi) sẽ thực hiện tra cứu DNS cho tên miền yourdomain.com để tìm bản ghi MX của nó.
- Nhận danh sách máy chủ MX: DNS trả về một danh sách các bản ghi MX cho
yourdomain.com, bao gồm các giá trị ưu tiên và tên máy chủ. Ví dụ:
10 mail.yourdomain.com20 backup-mail.yourdomain.com
- Chọn máy chủ ưu tiên: Máy chủ gửi sẽ chọn máy chủ có giá trị ưu tiên thấp nhất (ví dụ:
mail.yourdomain.com với ưu tiên 10).
- Kết nối và gửi email: Máy chủ gửi sẽ cố gắng kết nối với
mail.yourdomain.com qua cổng 25 (SMTP). Nếu kết nối thành công, email sẽ được gửi đến máy chủ này.
- Chuyển đổi dự phòng (Failover): Nếu
mail.yourdomain.com không phản hồi hoặc từ chối kết nối, máy chủ gửi sẽ thử kết nối với máy chủ có ưu tiên cao hơn tiếp theo (ví dụ: backup-mail.yourdomain.com với ưu tiên 20) cho đến khi email được gửi thành công hoặc tất cả các máy chủ đều không khả dụng.
4. Cách kiểm tra bản ghi MX của tên miền
Bạn có thể kiểm tra bản ghi MX của bất kỳ tên miền nào bằng nhiều công cụ trực tuyến hoặc thông qua dòng lệnh.
4.1. Sử dụng công cụ trực tuyến
Các trang web như mxtoolbox.com, whatsmydns.net cung cấp giao diện dễ sử dụng để kiểm tra bản ghi MX. Chỉ cần nhập tên miền của bạn vào ô tìm kiếm và chúng sẽ hiển thị các bản ghi MX hiện tại cùng với các thông tin liên quan khác.
4.2. Sử dụng dòng lệnh (Terminal/Command Prompt)
Trên Linux/macOS: Mở Terminal và sử dụng lệnh dig:
dig MX yourdomain.com
Thay yourdomain.com bằng tên miền bạn muốn kiểm tra. Kết quả sẽ hiển thị các bản ghi MX trong phần ANSWER SECTION.
Trên Windows: Mở Command Prompt và sử dụng lệnh nslookup:
nslookup
set type=MX
yourdomain.com
Tương tự, thay yourdomain.com bằng tên miền của bạn.
5. Cách cấu hình (thiết lập) bản ghi MX
Việc cấu hình bản ghi MX thường được thực hiện thông qua bảng điều khiển quản lý DNS của nhà cung cấp dịch vụ tên miền (domain registrar) hoặc nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ web (hosting provider). Các bước cơ bản như sau:
- Đăng nhập vào bảng điều khiển DNS: Truy cập vào tài khoản của nhà cung cấp tên miền hoặc hosting của bạn. Tìm phần quản lý DNS hoặc “DNS Zone Editor”.
- Tìm phần quản lý bản ghi MX: Trong giao diện quản lý DNS, tìm tùy chọn để thêm hoặc chỉnh sửa bản ghi MX.
- Thêm hoặc chỉnh sửa bản ghi MX:
- Loại bản ghi (Type): Chọn
MX.
- Tên (Name/Host): Thường để trống hoặc nhập
@ (đại diện cho tên miền gốc). Một số nhà cung cấp có thể yêu cầu nhập tên miền của bạn.
- Giá trị (Value/Points to/Mail Exchanger): Nhập tên máy chủ thư mà nhà cung cấp dịch vụ email của bạn cung cấp (ví dụ:
aspmx.l.google.com).
- Ưu tiên (Priority/Preference): Nhập giá trị ưu tiên (ví dụ:
10).
- TTL (Time To Live): Đây là thời gian (tính bằng giây) mà các máy chủ DNS khác lưu trữ thông tin bản ghi này trong bộ nhớ cache. Giá trị thấp hơn (ví dụ: 300 giây = 5 phút) giúp thay đổi có hiệu lực nhanh hơn, nhưng cũng tăng tải cho máy chủ DNS. Giá trị cao hơn (ví dụ: 3600 giây = 1 giờ) giảm tải nhưng làm chậm quá trình cập nhật.
- Lưu thay đổi: Sau khi nhập thông tin, hãy lưu lại các thay đổi.
Ví dụ về cấu hình bản ghi MX cho Google Workspace (Gmail):
Lưu ý quan trọng: Sau khi thay đổi bản ghi DNS, có thể mất một thời gian (từ vài phút đến 48 giờ, tùy thuộc vào TTL và quá trình lan truyền DNS) để các thay đổi có hiệu lực trên toàn cầu.
6. Các vấn đề thường gặp với bản ghi MX
- Cấu hình sai: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra sự cố email. Kiểm tra kỹ tên máy chủ và giá trị ưu tiên.
- Thiếu bản ghi MX: Nếu không có bản ghi MX nào, email sẽ không biết phải đi đâu.
- Giá trị ưu tiên không chính xác: Đặt ưu tiên quá cao cho máy chủ dự phòng có thể khiến email không được gửi đến máy chủ chính.
- Xung đột với các bản ghi khác: Đôi khi, các bản ghi DNS khác (như bản ghi A hoặc CNAME) có thể gây xung đột nếu chúng trỏ đến cùng một tên máy chủ.
- Thời gian lan truyền DNS (DNS Propagation): Các thay đổi không có hiệu lực ngay lập tức. Hãy kiên nhẫn chờ đợi.
7. Bản ghi MX và các bản ghi liên quan khác
Mặc dù bản ghi MX chịu trách nhiệm định tuyến email, chúng thường hoạt động cùng với các bản ghi DNS khác để đảm bảo tính bảo mật và độ tin cậy của email:
- Bản ghi A (Address Record): Bản ghi A ánh xạ tên miền hoặc tên máy chủ con thành địa chỉ IP. Máy chủ MX được chỉ định trong bản ghi MX phải có một bản ghi A tương ứng để các máy chủ gửi thư có thể tìm thấy địa chỉ IP thực của nó.
- Bản ghi SPF (Sender Policy Framework): Giúp ngăn chặn giả mạo email bằng cách cho phép chủ sở hữu tên miền chỉ định máy chủ nào được phép gửi email thay mặt cho tên miền của họ.
- Bản ghi DKIM (DomainKeys Identified Mail): Thêm một chữ ký số vào email, cho phép máy chủ nhận xác minh rằng email không bị thay đổi trong quá trình truyền tải và thực sự được gửi từ tên miền được ủy quyền.
- Bản ghi DMARC (Domain-based Message Authentication, Reporting & Conformance): Xây dựng trên SPF và DKIM, cho phép chủ sở hữu tên miền chỉ định cách xử lý email không vượt qua kiểm tra SPF hoặc DKIM (ví dụ: cách ly, từ chối) và nhận báo cáo về các nỗ lực giả mạo.
Kết luận
Bản ghi MX là một thành phần cốt lõi của cơ sở hạ tầng email, đảm bảo email của bạn được định tuyến chính xác đến máy chủ thư phù hợp. Việc hiểu và cấu hình đúng bản ghi MX là điều cần thiết cho bất kỳ ai quản lý một tên miền và muốn đảm bảo hoạt động email của họ diễn ra suôn sẻ. Với hướng dẫn này, bạn đã có một cái nhìn toàn diện về bản ghi MX và sẵn sàng quản lý chúng một cách hiệu quả trong năm 2025 và xa hơn nữa.
NGUỒN THAM KHẢO: InterData (2025). Bản ghi MX là gì? Vai trò & Tầm quan trọng với Email tên miền. https://interdata.vn/blog/ban-ghi-mx-la-gi/
